Dünyada en sık görülen dördüncü nörolojik hastalık olan ve halk arasında epilepsi olarak bilinen epilepsi, nüfusun yüzde birini etkilemektedir. Epilepsi en kolay şekilde beyin hücrelerinde süreksiz olağandışı elektriksel aktivitenin neden olduğu kısa süreli bir işlev bozukluğu olarak tanımlanır. Epilepside vücuttaki kasılmalar ve bilinç kaybıyla şekillenen nöbetlerin yanı sıra 40’tan fazla nöbet tipi vardır. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Aslı Şentürk Günümüzde epilepsi tedavisinden çok başarılı sonuçlar alındığını kaydederek, “Tedavide amacımız nöbetleri kontrol altına almak. Birçok nöbet önleyici ilacımız var. Uygun ilaçlar seçildiğinde ve yeterli dozda alındığında her beş hastadan dördünde nöbetler durabilmektedir. Birden fazla ilaç kullanmasına rağmen nöbetleri engellenemeyen hastalarda epileptik nöbetin kaynağı belirlenebilirse epilepsi ameliyatı dediğimiz anormal elektriksel aktivitenin kaynağı olan bölgenin çıkarılması işlemi yapılabilir. Ancak epilepsi hakkında toplumda doğru olduğu düşünülen bazı yanlış bilgiler, hastaların yaşam kalitesinin düşmesine, gereksiz korkulara, nöbetler sırasında yapılan hatalı müdahaleler nedeniyle tablonun kötüleşmesine yol açabilmektedir. Nörolog Dr. Aslı Şentürk toplumda doğru sanılan 10 yanlış bilgiyi anlattı; değerli teklifler ve uyarılar yaptı!
Epilepsili kişiler hamile kalamazlar. YANLIŞ!
ASLINDA:Toplumdaki yaygın kanının aksine epilepsi hastaları doktor kontrolünde uygun ilaçlarla evlenebilir, hamile kalabilir ve çocuk sahibi olabilir.
Epilepsi hastaları çalışamaz. YANLIŞ!
ASLINDA:Nörolog Dr. Aslı Şentürk, Epilepsi hastalarının çoğunda nöbetlerin ilaçla kontrol altına alınabildiğini ifade eden Bakan, “Etkili tedaviler sayesinde epilepsi hastaları meslek sahibi olabiliyor, sorumluluk alabiliyor ve çalışabiliyor.” diyor.
Epilepsili çocuklar öğrenmede güçlük çekerler. YANLIŞ!
ASLINDA: Epilepsili çocuklar, akranlarının çoğu gibi kolej ve üniversiteye kadar okuyabilirler. Çocukların sadece küçük bir yüzdesi hafif düzeyde öğrenme güçlüğü yaşar.
Kafeinli içecekler epileptik nöbetleri artırır. YANLIŞ!
ASLINDA: Sanılanın aksine orta düzeyde kafein tüketimi nöbet sıklığını etkilemez. Nörolog Dr. Aslı Şentürk, nöbet sıklığını en çok artıran faktörün uykusuzluk olduğuna işaret ederek, “Bu nedenle epilepsi hastalarının düzenli uyuması şarttır” diyor.
Nöbeti mutlaka vücutta kasılmalar takip eder. YANLIŞ!
ASLINDA:Epileptik nöbet denilince akla ilk gelen ‘ağızdan köpük gelmesi ve sert kasılmalar’dır. Ancak sanılanın aksine her sara nöbeti ‘hastanın bilincini kaybetmesi, vücudunun seğirmesi ve titremesi, ağzından köpürmesi’ şeklinde gelişmez. Nörolog Dr. Aslı Şentürk, “Bir epileptik nöbetin belirtileri, sorunun beynin hangi bölgesinde başladığı ve ne kadar hızlı yayıldığı ile ilgilidir” diyor ve şöyle devam ediyor: baş dönmesi, ani duraklamalar ve ağızda şapırdatma şeklinde otomatik hareketler. Bazen sadece mideden yukarı çıkan bir his oluyor, bazen de göz kırpma ya da dalma şeklinde olabiliyor.”
Epileptik nöbet geçiren hastanın dişleri açılmalıdır. YANLIŞ!
ASLINDA: Aslı Şentürk, sara nöbeti geçiren hastanın sanılanın aksine dişlerinin açılmaması gerektiği uyarısında bulunarak, “Rahat nefes alması için mümkünse hastanın ağzı ve solunum yolları açık tutulmalıdır. Ancak kapalı dişleri zorla açmaya zorlamak diş kırılması ve çene ekleminde problemler gibi önemli sorunlara yol açabilir. Nöbet sırasında hasta yan yatırılarak nöbetin geçmesi beklenmelidir.”
Sara nöbeti geçiren kişi soğan kokusu almalıdır. YANLIŞ!
ASLINDA: Sara nöbeti sırasında hastayı uyandırdığı inancıyla koklanan soğan, kolonya gibi rastgele bir maddenin nöbeti durdurduğuna dair bir veri yoktur. Nörolog Dr. Aslı Şentürk, “Bu tür uygulamalar yardımcı olmuyor. Ayrıca alkol gibi tahriş edici maddelere duyarlı kişilerde solunum yollarını kapatarak hastanın nefes almasını engelleyebiliyor.” konuşur.
Ağzına sert bir cisim konulmalıdır. YANLIŞ!
ASLINDA: Hastanın nöbet sırasında dilini ısırmaması için ağzına sert bir cisim sokmaktan kaçınmak gerekir. Sert nesneler hastanın boğazını tıkayabilir, nefes almasını veya dişlerini kırmasını engelleyebilir. Ayrıca ağzın tamamını kapatacak bir cisim konması kusmuğun akciğerlere kaçmasına ve hastanın boğulmasına neden olabilir.
Nöbet sırasında kollar ve bacaklar tutulmalıdır. YANLIŞ!
ASLINDA: Nöbet sırasında kolları ve bacakları tutarak hareketleri engellemeye çalışmak da son derece yanlıştır. Çünkü bu tür hatalı uygulamalar kol ve bacaklarda kırık veya çıkıklara neden olabiliyor.
Nöbet sırasında su içilmelidir. YANLIŞ
ASLINDA:Solunum yolunu tıkayabileceğinden nöbet sırasında hastaya kesinlikle su ve yiyecek verilmemelidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
