Ay, Dünya etrafındaki yörüngesiyle insanlık tarihi boyunca dikkatimizi ve ilgimizi çeken bir cisim olmuştur. Birçok uygarlık takvimlerini bu uzay cismine göre oluştururken, bazı hayvanlar yönlerini Güneş’in Ay’dan yansıyan ışığını kullanarak buldular.
Hatta daha da değerlisi, bazı teorilere göre Ay, gezegenimizdeki yaşamı mümkün kılan koşulların oluşmasına ve hatta Dünya’daki yaşamın en başından başlamasına yardımcı olmuş olabilir. Gezegenimizin etrafındaki yörüngesinin de bugün hayatımıza hakim olan bazı önemli hava sistemlerinde rol oynadığı düşünülüyor.
Ancak tüm bunlar olurken Ay yavaş yavaş gezegenimizden uzaklaşıyor.
Ay, ‘Ay Geri Çekilmesi’ ile Dünya’dan uzaklaşır
“Dünyanın etrafında hassas bir şekilde dengelenmiş yörüngesinde dönerken, bize onun sadece bir tarafını gösteriyor” ayın çekilmesiBilim adamlarının Apollo misyonlarının astronotları tarafından ay yüzeyine yerleştirilen reflektörlerden lazerler ateşlemesi olarak bilinen bir süreçte gezegenimizden yavaş yavaş uzaklaşıyor. son zamanlarda Ay’ın ne kadar hızlı geri çekildiğini mutlak doğrulukla ölçebildi.
Ay’ın her yıl Dünya’dan 3,8 cm hızla uzaklaştığı doğrulandı . Ve Ay bu halde uzaklaştıkça günlerimiz biraz daha uzuyor.
Ay ve Dünya arasındaki yakınlığı inceleyen Londra Üniversitesi Royal Holloway’de jeofizik profesörü. David Waltham, “ Her şey gelgitlerle ilgilider ve devam eder: “ Dünya üzerindeki gelgit sürüklemesi dönüşünü yavaşlatır ve Ay bu enerjiyi açısal momentum olarak kazanır.”
Ay neden Dünya’dan uzaklaşıyor?
Dünya dönerken, yörüngedeki Ay’ın yerçekimi okyanusları çekerek yüksek ve alçak gelgitler yaratır. Bu gelgitler, esasen, Ay’ın yerçekimine hem tam olarak hem de Ay’ın yerçekiminden uzağa uzanan eliptik bir su “şişkinliğidir”. Ancak Dünya, kendi ekseni etrafında, Ay’ın üzerindeki yörüngesinden çok daha hızlı döner; bu, altında hareket eden okyanus havzalarından kaynaklanan sürtünmenin, suyu kendisiyle birlikte sürüklediği anlamına gelir. Bu, çıkıntının Ay’ı geriye doğru çekmeye çalışırken yörüngesinin biraz ilerisine hareket etmesine neden olur. Bu, gezegenimizin dönme enerjisini yavaşça boşaltır, dönüşünü yavaşlatırken Ay enerji kazanır ve daha yüksek bir yörüngeye hareket etmesine neden olur.
Son analizlere göre, gezegenimizin dönüşündeki bu artan frenleme, ortalama bir Dünya gününün uzunluğuna eşdeğerdir. Bu, 1600’lerin sonlarından bu yana yüzyılda yaklaşık 1,09 milisaniye arttığı anlamına gelir.Daha önceki tutulma gözlemlerinden yararlanan diğer varsayımlar, bu sayıyı yüzyılda biraz 1,78 ms’ye yükseltir.
Bu ölçü çok küçük gibi görünse de gezegenlerin yaşam süreleri düşünüldüğünde çok büyük bir değişime işaret ediyor.
Ay’ın, Güneş Sistemi’nin doğumundan sonraki ilk 50 milyon yıl içinde oluştuğu düşünülüyor. . En yaygın kabul gören teori, embriyo halindeki Dünya ile Theia olarak bilinen Mars büyüklüğündeki başka bir nesne arasındaki çarpışmanın, şimdi Ay dediğimiz şeye yol açan bir malzeme ve enkaz yığını yaratmasıdır. Ay’ın geçmişte Dünya’ya bugün olduğundan çok daha yakın olduğu, Dünya’daki kaya şeritlerinde korunan jeolojik verilerden açıkça anlaşılmaktadır.
Ay şu anda bizden 384.400 km uzakta. . Ancak yakın tarihli bir araştırma, yaklaşık 3,2 milyar yıl önce Ay’ın Dünya’dan yalnızca 270.000 km, yani şu anki mesafesinin yaklaşık %70’i kadar uzakta olduğunu gösteriyor.
Ay’ın bu kayma aralığı ve Dünya’nın çok daha kısa olan gece-gündüz döngüsü (12 saat) Dünya’daki sıcaklık farkının çok daha az olmasına, solunum ve fotosentez hızlarını etkilemiş olabilir.
Ancak Ay’dan çekilme yönü tarih boyunca sabit değildi ve Yılda bazı dönemlerde 7 cm’ye kadar çıkabilse de,Genel geçmişine göre şu an daha hızlı olduğu bir dönemdeyiz.
Bununla birlikte, şu anki yüksek durgunluk hızında bile Ay’ın Dünya’yı tamamen terk etmesi pek olası değil. Güneş’in ölümünün yaklaşık 5-10 milyar yıl içinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor ve Ay, şu anki hızıyla bu sona ermeden Dünya yörüngesinden çıkmış olmayacak.
Ancak daha kısa vadede, iklim değişikliğinin erimesi nedeniyle buzullarda ve buzullarda hapsolan su miktarını azaltarak günlerin biraz daha uzun olmasında insanlığın kendisi rol oynayabilir.
Teorik olarak, NASA’nın Artemis programıyla Ay’a uçacak bir sonraki astronot kümesi, ana gezegenlerine 60 yıl önceki Apollo programındaki öncüllerinden daha uzaktan baktıklarını söyleyebilir.
Geri kalanımız için hayatımız, geçen her günün uzunluğuna eklenen pikosaniyeleri fark edemeyecek kadar kısa.
